In vijf afleveringen neemt Harm Walt u mee terug naar het Leerdam van de jaren zeventig. Hierin laat hij zien dat er door de jaren heen een hoop veranderd is in de stad, maar sommige stukjes nog zijn zoals het vroeger was. Een wandeling door de geschiedenis, langs de historische plekjes van Leerdam. Vandaag deel 3.
De wandeling door Leerdam verscheen in december 1997 in zijn geheel in 'Van Stad en Graafschap', orgaan van de historische vereniging Vrienden van Oud Leerdam.
Laten we de Vlietskant nog even verder bekijken. De ene hoek Bergstraat-Vlietskant is helemaat verdwenen. En daar ergens in dat verdwenen rijtje was een snoepwinkeltje. Nu, snoepwinkeltjes waren er genoeg in die dagen, want wat was je rijk met een cent, laat staan een stuiver. De winkel van Den Hertog is er nog, maar er is nu een kledingmagazijn in gevestigd. Ook de sigarenwinkel waar vroeger Evert de Veer, Maison de Veer, sigaren verkocht is in een videotheek veranderd. In de zaak op de hoek van de Noordwal-Vlietskant, waar vroeger met grote letters 'Koloniale waren' opstond, worden nu andere artikelen verkocht. De ingang van deze zaak, die vroeger aan de kant van de Noordwal was, is nu aan de kant van de Vlietskant. In de 'Noorderpoort' verkocht Jo de Veer serviesgoed.
Keren wij nu even terug naar de andere kant van de Vlietskant, vanaf de winkel van Spruyt. De dameskapsalon was er vroeger niet, er woonde destijds iemand van de gasfabriek. De drogist is er nog en de ijzerhandel van Bogerd is geheel verbouwd en ook hier worden andere artikelen verkocht. Slager de Wit, aannemer van Meeuwen, de sigarenzaak van Somer, kapper Bram Bos, de wollen deken- en beddenzaak van Van Wijk en de hoeden- en pettenzaak van kleermaker Weeland zoeken wij tevergeefs. En waar eens een brandweerhuisje en een urinoir stonden, is nu een parkeerplaats gekomen.
Hotel 'Lucullus' neemt de hele andere hoek in beslag. Er loopt geen smalspoor meer over het Voogdplein. Dat smalspoor liep vanuit de ingang van zagerij en houthandel 'Varsseveld'. nu begin Gen. Pironstraat, naar de losplaats aan deze kant van het station. "Ik zie ze nog gaan", zei één der wandelaars, "in Manchester broek, leren sloof voor en de pet op, duwende achter een lege of volle lorrie. Ook werd er wel gebruik gemaakt van paarden. Ja, er is heel wat veranderd."
Op het Voogdplein herkennen wij geen oude huizen meer. In één daarvan woonde de vroegere gemeenteopzichter. Deze opzichter kon geweldig goed tekenen. Hotel Kemp als stationskoffiehuis, het boerderijtje van Jochem Verhage, de garage van Teunis Kool, het huis van dokter Brakenburg, 't is allemaal verdwenen. En waar vroeger de winkel en groentenhandel van Spiering was, is nu een zelfdoenerszaak. Het huis waar voormalig kerkmeester De Veer in woonde staat er nog.
Linksaf gaande komen wij in de Meent. Aan de linkerzijde is er weinig, maar aan de rechterzijde destemeer veranderd. Het huis van de vroegere tandarts is verbouwd tot een bank. In de slagerij van Pannekoek is nu een filiaal van een stomerij gevestigd. Voor dit pand staande zegt één van de wandelaars: "Hiernaast stond vroeger, voor de oorlog, een soort serre. Daar is een bloemenwinkel, een drogisterij en later een patatzaakje in gevestigd geweest."
De voorzijde van de Prins Hendrikstraat is onveranderd, ook de daarnaast staande huizen zijn nog steeds hetzelfde. Maar de garage van Verhoeven is verdwenen en ook de melkfabriek evenals de laatste stadsboerderij zijn niet meer terug te vinden.
Daarna komen we aan een gedeelte waar nogal het een en ander is veranderd. De kiosk van fotograaf Lemmen, waaruit ooit eens door de melkfabriek ijs werd verkocht, is verdwenen.
"Kijk, daar woonde vroeger bloemist Nachtegaal, daar was het woonhuis en daarnaast aan de linkerkant was de bloemenwinkel. Rechts van het huis stonden broeikassen. Ik herinner mij nog dat er achter in de tuin van de bloemist een loods stond. Op die loods was met grote letters geschilderd 'Stemt Colijn'. Naast de bloemenwinkel stond de bank van Theunissen." Nu staat er een grote bank en is er het 'Dr. Reilinghplein'. Naast de bank van Theunissen was een lang, gekoolteerd hek. Enige tientallen meters van de straat woonde toen slager Okkers. Voor het huis was een trapje en er waren ook nog twee huisjes achter. Later zijn de huisjes aan de Meent ervoor gebouwd. De achterliggende boomgaard en de slagerij zijn later overgenomen door 'Driessen en Verhagen', bouwmaterialen. Inmiddels is dit alles verdwenen en is er een parkeerplaats gekomen.
Voor, op de kop van de Meent, woonde vroeger gemeentesecretaris Bouwman en de huiseigenaar Van Ameide. Daar zijn nu een kapsalon en een rijschool gevestigd. Verder lopend en naar rechts kijkend zien wij dat de grote gashouders op de gasfabriek gesloopt zijn en dat in de voormalige directeurswoning eerst een muziekschool en nu een administratiekantoor is gevestigd. De daarop volgende huizen zijn vrijwel niet veranderd.
In de slagerij van 'Willem in de Meent' is nu een Turkse winkel. De winkels van de Coöperatie en de glaswinkel zijn er ook nog, maar ook daar wordt nu iets anders verkocht. Op de kop van de Wilhelminakade, dat vroeger een woonhuis was, is nu een zuivelhuis gevestigd.
