De stad Leerdam (1)
Wanneer Leerdam is gesticht is onduidelijk: de plaats wordt voor het eerst genoemd in akten van het jaar 1284. In 1407 kreeg de plaats stadsrechten.
Er zijn enkele oude tekeningen van stadsplattegronden van Leerdam bewaard gebleven. Eén van die plattegronden is in de afbeelding hieronder weergegeven. De linkerkant van de afbeelding is de noordzijde van de stad. Aan de rechterkant (zuidzijde) ligt de rivier de Linge.
Als we de plattegrond vergelijken met de huidige stadsgedeelte van Leerdam, dan zien we dat het stratenplan nagenoeg ongewijzigd is gebleven. Van noord naar zuid (links naar rechts op de kaart) herkennen we de Noordwal, de Bergstraat, de Nieuwstraat, de Kerkstraat, de Hoogstraat en de Zuidwal. Van west naar oost (onder naar boven) zien de achtereenvolgens de Westwal, de Fonteinstraat (die tegenwoordig wel helemaal naar het noorden doorloopt), de Vlietskant en de Oostwal.
Aan de west-, noord- en oostzijde van de stad zijn de stadsmuren geheel verdwenen. De zuidelijke stadsmuur is gerestaureerd en geeft een beeld hoe Leerdam vroeger aan alle vier de zijden omringd was door muren.
In het zuidwesten was net buiten de muren een kasteel gevestigd (rechtsonder op de kaart). Van de muren rond dit vroegere kasteel zijn tegenwoordig de contouren nog steeds te zien (zie afbeelding hieronder). Ze zijn samen met de muren van de Zuidwal gerestaureerd. Van het kasteel zelf is weinig meer terug te vinden dan enkele fundamenten. Op de plaats waar het kasteel gestaan heeft staat nu een hofje.
